Αρχιμ. Νικόδημος Γαλιάτσος: “H METAMOΡΦΩΣΙΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ, ΟΙ ΑΤΕΝΙΖΟΝΤΕΣ ΤΟ «ΘΑΒΩΡ»”
ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΓΑΛΙΑΤΣΟΣ
ΘΕΟΛΟΓΟΣ - ΙΕΡΟΚΗΡΥΞ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΛΑΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΥΡΝΑΒΟΥ
ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΛΕΝΗΣ ΛΑΡΙΣΗΣ
H METAMOΡΦΩΣΙΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ
ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ, ΟΙ ΑΤΕΝΙΖΟΝΤΕΣ ΤΟ «ΘΑΒΩΡ»
«Τότε οἱ δίκαιοι ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ ἣλιος ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ Πατρός».
(Ματθ. ιγ ΄, 43). Ὁ Μεταμορφωθείς Κύριος τό ἀναγγέλλει, ὃτι οἱ
«δίκαιοι», οἱ πιστοί τῆς Ἐκκλησίας Του, θά δοξασθοῦν καί θά λάμψουν σάν
τόν ἣλιον!
«Ἡ θέα τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου. Ἀδύνατον νά ζῆς χωρίς νά
ἒχεις ζωήν, ἀλλά δέν ἒχεις ζωή, ἄν δέν μετέχεις τοῦ Θεοῦ». Αὐτά τά περισπού-
δαστα καί σωτήρια διδάσκει ὁ Θεοφόρος Πατήρ, Ἅγιος Εἰρηναῖος.
Κεφάλαιον μέγα, τό τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Μυστήριον. «Δι’
ἡμᾶς, τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν» θά δογματίσουν οἱ
Ἃγιοι καί Πνευματοφόροι Πατέρες τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας.
«Παρέλαβεν ὁ Χριστός τόν Πέτρον καί Ἰάκωβον καί Ἰωάννην εἰς ὄρος ὑψη-
λόν κατ᾽ ἰδίαν καί μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν» (Δοξαστικόν τῶν Αἴνων).
Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης παρατηρεῖ: «Ἐπῆρε δέ τούς τρεῖς μόνους
Ἀποστόλους ὡς προκρίτους καί ὑπερέχοντας. Ὁ μέν γάρ Πέτρος ἐπροκρίθη,
ἐπειδή ἠγάπα πολλά τόν Χριστόν. Ὁ δέ Ἱωάννης ἐπειδή ἠγαπάτο ἀπό τόν
Χριστόν. Ὁ δέ Ἰάκωβος, ἐπειδή ἐδύνατο νά πίη τό ποτήριον τοῦ θανάτου.
Ἔφερε δέ εἰς τό μέσον τους –ὁ Κύριος, ὡς Ἐξουσιαστής τῶν ζώντων καί τῶν
τεθνεότων– τόν Μωϋσῆν καί Ἠλίαν...».
«Κατά τήν ἕκτην τοῦ μηνός Αὐγούστου τήν ἀνάμνησιν τῆς θείας Μεταμορ-
φώσεως τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἡ ἁγία τοῦ
Θεοῦ Ἐκκλησία περιχαρῶς ἑορτάζει». Διαβάζουμε μέ πνευματικήν ἀγαλλίασιν
εἰς τόν «Μέγαν Συναξαριστήν».
«Λάμψον καί ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς τό φῶς σου τό ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς
Θεοτόκου, Φωτοδότα, δόξα σοι» (Ἀπολυτ. Ἑορτῆς). Δεσποτική πανήγυρις
φέρουσα καί ἀκτινοβολοῦσα τό «ἀΐδιον φῶς» καί τήν ζείδωρον χάριν τοῦ Θεοῦ.
295
Ὁ δοξολογικός, ὁ εὐχαριστιακός καί ἱκετηριακός χαρακτήρας τῶν ὓμνων
τῆς Μεταμορφώσεως, καθώς καί τό Θεολογικόν, τό Χριστολογικόν καί τό
Τριαδικόν περιεχόμενό τους, μᾶς προσφέρουν πλουσιοπαρόχως, ὅπως ἐκεῖ,
τότε, «καθώς ἠδύναντο» οἱ Μαθηταί τοῦ Χριστοῦ, φῶς ἐκ τοῦ «Θαβωρίου-
Ἀκτίστου φωτός».
Ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος γράφει: «Ἔλαμψε τό πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ
ἥλιος, τά δέ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκά ὡς τό φῶς» (Ματθ . ιζ ΄, 2).
Μνημονεύεται πάντοτε, ἓνα γεγονός ἱστορικό μέ τρόπον θετικόν, ἤ ἀρνη-
τικόν, ἐνίοτε δέ καί ἐχθρικόν. Ἐρευνᾶται ἡ ἀλήθειά του και γενικῶς ὅ,τι ἀφο-
ροῦν ἐκεῖνο, μέ περισσότερον τό ἄν ἐγγίζει τά πλαίσια τοῦ «νοῦ», τῆς λογικῆς,
ἤ ὑπερβαίνει αὐτά, μέ ὑπερφυσικόν τρόπον, ὑπέρλογον...
Ὁ ἄνθρωπος ἀδύνατον νά ζήση χωρίς τό αἰσθητόν φῶς. Τήν ζωτικήν ἐνέρ-
γεια τοῦ μεγάλου φωστῆρος ἡλίου. Ταυτοχρόνως μέ τίς ζωογόνες ἀκτίνες του
μᾶς προσφέρει καί τήν ἀπαραίτητη θερμότητα. Ὅμως χρειάζεται –χρειαζόμα-
στε– καί τόν θεῖον φωτισμόν, «Τόν φωτισμόν ἡμῶν τόν φωτίσαντα πάντα
ἄνθρωπον». (Ἰδ. Ἑσπερ. Θεοφαν.). Γράφει ὁ Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος:
«Μακάριοι οἱ τό φῶς τοῦ Κυρίου ἐντεῦθεν γνωρίσαντες καί ἐν τῷ θείῳ φωτί
αὐγαζόμενοι»! Μακάριοι εἶναι ὅσοι θά γνωρίσουν ἀπό τούτη τή ζωή τό φῶς
τοῦ Κυρίου καί θά φωτίζονται ἀπ’ αὐτό.
Τό Θαβώριον φῶς ἐκχέεται τό αὐτό καί ἰσοδύναμον, μέ τό ἀνέσπερον φῶς
τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Εἶναι σωστικόν καί ἁγιαστικόν. Γίνεται φανερόν ἐντός τῆς σωτηρίου κιβω-
τοῦ τῆς Ἐκκλησίας καί μᾶς περιλούει διά τῶν ἁγίων Μυστηρίων Αὐτῆς. Προ-
σεγγίζεται με πίστι θερμή καί ταπείνωσι.
Ἱερουργῶντας ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος τό μυστήριον τῆς Θείας Μετα-
μορφώσεως γράφει: «Ἔλαμψε τό πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἣλιος, τά δέ ἱμάτια
αὐτοῦ ἐγένετο λευκά ὡς τό φῶς» (Ματθ. ιζ ΄, 2).
«Ὅτι παρά σοί πηγή ζωῆς –Κύριε– ἐν τῶ φωτί σου ὀψόμεθα φῶς» (Εἰσοδ.
Ἑορτῆς).
Ὁ Πέτρος, ὁ Ἰάκωβος καί ὁ Ἰωάννης, οἱ πρόκριτοι τῶν μαθητῶν τοῦ Χρι-
στοῦ θά γίνουν ἔκτοτε οἱ διαπρύσιοι κήρυκες τῶν θαυμασίων τοῦ Κυρίου,
διδάσκοντας και μαρτυρῶντας «εἰς τήν ὑπ’ οὐρανῶν» (Δοξ. τῶν Αἴνων, – Α΄
Ἑωθινόν). Μέ εὔλαλον τρόπον θά γράψει ὁ Ἀπόστολος Πέτρος εἰς τήν Β΄
Καθολικήν του Ἐπιστολήν: «Ἐγνωρίσαμεν ἡμῖν τήν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ
Χριστοῦ δύναμιν καί παρουσίαν, ἀλλ’ ἐπόπται γενηθέντες τῆς ἐκείνου μεγα-
λειότητος» προτάσσοντας καί ἐπισημαίνοντας ὅτι: «Οὐ γάρ σεσοφισμένοις
ΜΕΡΟΣ Ε´. ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ
296
μύθοις ἐξακολουθήσαντες» (Β΄ Πέτρ. α ΄, 16). Ἐγώ, δηλαδή, καί οἱ ἂλλοι Ἀπό-
στολοι δέν ἠκολουθήσαμεν μύθους πλεγμένους μέ φαινομενικήν σοφίαν, ἀλλά
σᾶς ἐγνωστοποιήσαμεν τήν δύναμιν καί τήν μέλουσαν παρουσίαν τοῦ Κυρίου
μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.
«Ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου εἶναι πεδίον μάχης, ὅπου κονταροχτυπιέται ὁ
Θεός μέ τόν σατανά. Τήν διεκδικοῦν καί οἱ δύο, θά τήν κερδίση ἐκείνος μέ τόν
ὁποίον θά συμμαχήση ὁ ἄνθρωπος». Θά γράψει ὁ μεγάλος καί πολύς Ντοστο-
γιέφσκι. Τό μεγαλεῖον τοῦ εὐσπλάγχνου καί φιλανθρώπου Θεοῦ ! Ἐπιτρέπει
εἰς τόν δημιουργηθέντα ἂνθρωπον ἐξ Αὐτοῦ, τοῦ ἰδίου Δημιουργοῦ Θεοῦ νά
«συμμαχήση», νά ἐπιλέξη, νά ἒχη αὐτός ὁ «μικρός ὁ μέγας» τό δικαίωμα! Νά
ἔχει τήν δωρεάν τοῦ Φιλανθρώπου, τήν «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ».
Κατ’ αὐτόν τόν τρόπον, φαίνεται ἡ «ἄκρα συγκατάβασις» τοῦ Θεοῦ. Ἡ
πολλή Του ἀγάπη διά τόν ἄνθρωπον. Ἡ μεγαλοσύνη Του.
Ζητάει ὁ Θεός νά θέλουμε καί ἐμεῖς. Νά ἐπιζητοῦμε τόν θεῖον φωτισμόν,
νά ὁμολογοῦμεν «τά θαυμάσια Αὐτοῦ», ὣστε καί ἐμεῖς, μαζί Του νά ἀνέλθουμε
«εἰς ὄρος ὑψηλόν» καί νά μεθέξουμε καί νά μεταλάβουμε τοῦ «Θαβωρίου
φωτός».
Ὁ Ἅγιος Λουκᾶς, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κριμαίας, ἀναφέρει εἱς τόν λόγον του,
τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος: « Ἡ ἀπιστία μεταξύ τῶν λαῶν ἔλαβε ἀνη-
συχητικές διαστάσεις καί τό φῶς τοῦ Χριστοῦ ἐπισκιάστηκε ἀπό τό σκοτεινό
νέφος τῆς ἀθεΐας». Ὁ Ἅγιος διαπιστώνει τήν κατάπτωσιν τοῦ ἀνθρώπου ἄνευ
Θεοῦ καί δίχως τό ἂκτιστον καί Θαβώριον φῶς τοῦ Χριστοῦ ἀπό τή ζωή καί
πορεία του εἰς τόν κόσμον. Καθησυχαστικῶς, θά ἐπισφραγίση ὡς ποιμήν Χρι-
στοῦ τόν λόγον του, λέγων:
«Νά μήν ἀπελπιζόμαστε ὅμως...».
«Φῶς ἀναλλοίωτον, Λόγε, φωτός Πατρός ἀγεννήτου, ἐν τῶ φανέντι φωτί
σου σήμερον ἐν Θαβωρίῳ, φῶς εἲδομεν τόν Πατέρα, φῶς καί τό Πνεῦμα,
φωταγωγοῦν πᾶσαν κτίσιν».
(Ἐξαποστ. Μεταμορφώσεως).
Σῶσον ἡμᾶς, Υἱέ Θεοῦ, ὁ ἐν τῷ ὄρει τῷ Θαβώρ μεταμορφωθείς, ψάλλοντάς
σοι· Ἀλληλούϊα.
297
